Klasa C3 systemów bezzałogowych statków powietrznych
Klasa C3 systemów bezzałogowych statków powietrznych - znak CE
Rys.1 Klasa C3 - rozporządzenie delegowane 2019/945 i rozporządzenie delegowane 2020/1058
Bezzałogowy system powietrzny klasy C3 spełnia następujące wymogi:
1) jego MTOM, łącznie z obciążeniem użytkowym, wynosi poniżej 25 kg, a maksymalny typowy wymiar wynosi mniej niż 3 m;
2) jego maksymalna osiągalna wysokość nad punktem startu jest ograniczona do 120 m lub jest on wyposażony w system ograniczający wysokość nad poziomem terenu lub nad punktem startu do 120 m lub do wartości wybieranej przez pilota bezzałogowego statku powietrznego. Jeżeli wartość tę można wybierać, to pilot bezzałogowego statku powietrznego musi otrzymywać podczas lotu jasne informacje o wysokości bezzałogowego statku powietrznego nad poziomem terenu lub punktem startu;
3) umożliwia pilotowi bezzałogowego statku powietrznego bezpieczną kontrolę stabilności, zwrotności i efektywności łącza sterowania i kontroli, jak określono w rozporządzeniu wykonawczym (UE) 2019/947 i zgodnie z instrukcjami producenta, stosownie do potrzeb we wszystkich przewidywanych warunkach eksploatacji, w tym w razie awarii jednego lub, w stosownych przypadkach, większej liczby układów;
4) w przypadku bezzałogowych statków powietrznych na uwięzi długość uwięzi wynosi poniżej 50 m, a jej wytrzymałość mechaniczna jest nie mniejsza niż:
a) 10-krotność ich maksymalnej masy w przypadku statków powietrznych cięższych od powietrza;
b) 4-krotność siły wywieranej przez połączenie maksymalnego ciągu statycznego i siły aerodynamicznej maksymalnej dozwolonej prędkości wiatru podczas lotu w przypadku statków powietrznych lżejszych od powietrza;
5) z wyjątkiem bezzałogowych statków powietrznych na uwięzi, w przypadku przerwania łącza sterowania i kontroli dysponuje niezawodną i przewidywalną metodą przywrócenia łącza sterowania i kontroli lub – w przypadku niepowodzenia – zakończenia lotu w sposób ograniczający wpływ na strony trzecie w powietrzu lub na ziemi;
6) o ile bezzałogowy statek powietrzny nie jest stałopłatem, jego gwarantowany poziom mocy akustycznej LWA skorygowany krzywą korekcyjną A, określony zgodnie z częścią 13, musi być podany na nim lub na jego opakowaniu zgodnie z częścią 14;
7) jest zasilany wyłącznie energią elektryczną;
8 )musi mieć niepowtarzalny numer seryjny zgodny z normą ANSI/CTA-2063-A-2019 (Numery seryjne małych bezzałogowych systemów powietrznych, 2019);
9) z wyjątkiem bezzałogowych statków powietrznych na uwięzi, musi posiadać jednoznaczną zdalną identyfikację, która:
a) umożliwia ładowanie numeru rejestracyjnego operatora SBSP, wymaganego zgodnie z art. 14 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/947, i wszelkich innych dodatkowych numerów przekazanych z systemu rejestracji; system przeprowadza kontrolę zgodności, weryfikując integralność całego ciągu przekazanego operatorowi SBSP w momencie rejestracji; w przypadku rozbieżności SBSP wysyła operatorowi SBSP komunikat o błędzie;
b) zapewnia – przez cały czas trwania lotu – jednoznaczną okresową emisję co najmniej niżej wymienionych danych z bezzałogowego statku powietrznego w czasie rzeczywistym przy użyciu otwartego i udokumentowanego protokołu transmisji, w taki sposób, aby urządzenia mobilne, które znajdują się w strefie nadawania, mogły je jednoznacznie odbierać:
(i)numeru rejestracyjnego operatora SBSP oraz kodu weryfikacyjnego przekazanego przez państwo członkowskie rejestracji w trakcie procesu rejestracji, chyba że kontrola zgodności określona w lit. a) nie została zaliczona;
(ii) niepowtarzalnego numeru seryjnego bezzałogowego statku powietrznego zgodnego z pkt 8;
(iii) znacznika czasu, położenia bezzałogowego statku powietrznego w przestrzeni oraz jego wysokości nad poziomem terenu lub punktem startu;
(iv) przebiegu trasy mierzonego zgodnie z ruchem wskazówek zegara w odniesieniu do północy geograficznej i prędkości bezzałogowego statku powietrznego względem ziemi;
(v) położenia w przestrzeni pilota bezzałogowego statku powietrznego lub, jeśli informacja ta nie jest dostępna, punktu startu; oraz (vi) wskazania statusu awaryjnego SBSP;
c) zmniejsza możliwość manipulowania funkcjonowaniem systemu zdalnej identyfikacji;
10) jest wyposażony w funkcję świadomości przestrzennej, która zapewnia:
a) interfejs do ładowania i aktualizowania danych dotyczących ograniczeń przestrzeni powietrznej związanych z pozycją bezzałogowego statku powietrznego i wysokością bezwzględną w zależności od stref geograficznych SBSP, jak określono w art. 15 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/947, który gwarantuje, że proces ładowania lub aktualizacji tych danych nie szkodzi ich integralności ani przydatności;
b) ostrzeganie pilota bezzałogowego statku powietrznego w przypadku stwierdzenia potencjalnego naruszenia ograniczeń przestrzeni powietrznej; oraz
c) informowanie pilota bezzałogowego statku powietrznego o statusie bezzałogowego statku powietrznego, a także ostrzeganie, kiedy jego systemy pozycjonowania lub nawigacji nie umożliwiają właściwego działania funkcji świadomości przestrzennej;
11) jeżeli bezzałogowy statek powietrzny jest wyposażony w funkcję ograniczenia dostępu do określonych obszarów lub rejonów przestrzeni powietrznej, musi ona współpracować z systemem kontroli lotu bezzałogowego statku powietrznego płynnie i bez szkody dla bezpieczeństwa lotu; ponadto pilot bezzałogowego statku powietrznego musi otrzymywać jasne informacje, kiedy funkcja ta blokuje wejście w dane obszary lub rejony przestrzeni powietrznej;
12) z wyjątkiem bezzałogowych statków powietrznych na uwięzi, musi być wyposażony w łącze sterowania i kontroli zabezpieczone przed nieuprawnionym dostępem do funkcji sterowania i kontroli;
13) zapewnia wyraźne ostrzeganie pilota bezzałogowego statku powietrznego, kiedy bateria bezzałogowego statku powietrznego lub jego układu sterowania wyczerpie się, tak aby pilot bezzałogowego statku powietrznego miał wystarczająco dużo czasu na bezpieczne lądowanie;
14) jest wyposażony w:
a) światła umożliwiające kontrolę bezzałogowego statku powietrznego; oraz
b) co najmniej jedno zielone migające światło do celów odblaskowości bezzałogowego statku powietrznego w nocy, umożliwiające osobie znajdującej się na ziemi odróżnienie bezzałogowego statku powietrznego od załogowego statku powietrznego;
15) jest wprowadzany do obrotu z instrukcjami producenta zawierającymi:
a) parametry bezzałogowego statku powietrznego, w tym między innymi:
— klasę bezzałogowego statku powietrznego;
— masę bezzałogowego statku powietrznego (wraz z opisem konfiguracji wzorcowej) i maksymalną masę startową (MTOM);
— ogólną charakterystykę dopuszczalnego obciążenia użytkowego pod względem masy, wymiarów, interfejsów z bezzałogowym statkiem powietrznym i ewentualnych innych ograniczeń;
— wyposażenie i oprogramowanie do zdalnego sterowania bezzałogowym statkiem powietrznym;
— procedury ładowania numeru rejestracyjnego operatora SBSP do systemu zdalnej identyfikacji;
— odniesienie do protokołu transmisji wykorzystywanego w systemie jednoznacznej zdalnej identyfikacji;
— poziom mocy akustycznej;
— opis działania bezzałogowego statku powietrznego w przypadku przerwania łącza sterowania i kontroli oraz metody przywrócenia łącza sterowania i kontroli bezzałogowego statku powietrznego;
b) jasne instrukcje operacyjne;
c) procedury ładowania do funkcji świadomości przestrzennej ograniczeń przestrzeni powietrznej;
d) instrukcje konserwacji;
e) procedury usuwania usterek;
f) ograniczenia operacyjne (w tym dotyczące warunków meteorologicznych i eksploatacji w dzień/w nocy itd.); oraz
g) odpowiedni opis wszystkich rodzajów ryzyka związanego z operacjami SBSP;
16) zawiera opublikowaną przez EASA notę informacyjną przedstawiającą stosowne ograniczenia i obowiązki, zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym (UE) 2019/947;
17) jeżeli jest wyposażony w system zdalnej identyfikacji sieci:
a) zapewnia – przez cały czas trwania lotu – przesył z bezzałogowego statku powietrznego w czasie rzeczywistym przy użyciu otwartego i udokumentowanego protokołu transmisji, w sposób umożliwiający odbiór za pośrednictwem sieci, co najmniej następujących danych:
(i)numeru rejestracyjnego operatora SBSP oraz kodu weryfikacyjnego przekazanego przez państwo członkowskie rejestracji w trakcie procesu rejestracji, chyba że kontrola zgodności określona w pkt 9 lit. a) nie została zaliczona;
(ii) niepowtarzalnego numeru seryjnego bezzałogowego statku powietrznego zgodnego z pkt 8;
(iii) znacznika czasu, położenia bezzałogowego statku powietrznego w przestrzeni oraz jego wysokości nad poziomem terenu lub punktem startu;
(iv) przebiegu trasy mierzonego zgodnie z ruchem wskazówek zegara w odniesieniu do północy geograficznej i prędkości bezzałogowego statku powietrznego względem ziemi; (v) położenia w przestrzeni pilota bezzałogowego statku powietrznego lub, jeśli informacja ta nie jest dostępna, punktu startu; oraz
(vi) wskazania statusu awaryjnego SBSP;
b) zmniejsza możliwość manipulowania funkcjonowaniem systemu zdalnej identyfikacji.
Na podstawie przepisów odniesienia:
- ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2019/945 z dnia 12 marca 2019 r. w sprawie bezzałogowych systemów powietrznych oraz operatorów bezzałogowych systemów powietrznych z państw trzecich
- ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2020/1058 z dnia 27 kwietnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) 2019/945 w odniesieniu do wprowadzenia dwóch nowych klas systemów bezzałogowych statków powietrznych
- Chcesz zapoznać się z przepisami i oznakowaniem CE - KLIKNIJ
Chcesz przeprowadzić proces oceny zgodności drona? Chcesz przeprowadzić proces oceny zgodności systemów bezzałogowych statków powietrznych? Zapraszamy na szkolenie dotyczące znaku CE dla systemów bezzałogowych statków powietrznych / znak CE dla dronów – KLIKNIJ
Chcesz dowiedzieć się więcej skorzystaj z Europejskiego Punktu Konsultacyjnego +48 735 790 790.
Tekst dotyczy stanu prawnego dotyczącego przepisów o oznakowaniu CE na dzień 7 marca 2022 – 202203071112 – tekst przygotowany przez biuro prasowe Centrum Certyfikacji CECE-Polska. Całość tekstu chroniona jest prawem autorskim i należy do Centrum Certyfikacji CECE-Polska © Wszelkie prawa zastrzeżone / All rights reserved
Przygotował: Jędrzej Borowiak - dla PR CECE-Polska